De nieuwe waarde van e-learning en online training

Met de maatregelen van het RIVM past iedereen zich aan naar nieuwe situaties. Scholen gaan dicht, kantoren sluiten en iedereen zit thuis. Maar hoewel de eindtoets voor achtste-groepers niet afgenomen wordt, gaat het onderwijs gewoon door. Alleen nu vanuit huis, digitaal. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor volwassen. Ondanks dat thuis het nieuwe kantoor is geworden staat ontwikkeling niet stil.

Als e-learning onze meest evidente mogelijkheid blijkt om door te kunnen ontwikkelen en te blijven leren, dan misstaat het niet om deze vorm van leren in kaart te brengen. Kunnen wij wanneer ontwikkeling niet stilstaat, online training beschouwen als een volwaardig alternatief voor klassieke trainingen?

Wat is e-learning?

E-learning is een containerbegrip en beslaat online mogelijkheden voor leren variërend van oefenprogramma’s (denk aan de online trainingen aangeboden op Grow Online) tot simulatiespellen (denk aan onze Leadership en Communicatiestijlen games of de video-opdrachten in aNewSpring). Twee definities van e-learning die vaak terugkomen zijn:

‘Een verzamelnaam voor het vormgeven van leersituaties (formeel en informeel) met behulp van informatie- en communicatietechnologie.’¹

‘E-learning refers to the use of internet technologies to deliver a broad array of solutions that enhance knowledge and performance.’^2-3

De vormgegeven leersituaties zoals wij die zien bestaan veelal uit online trainingen en platforms waar deelnemers samenkomen om zich te ontwikkelen. Maar ‘digitaal leren’ is niet alleen maar stof online tot je nemen. Het bestaat uit veel meer facetten die het landschap van learning kleuren.

E-learning toegepast

Wanneer klassikaal geen optie meer is moeten we kijken naar de alternatieven. E-learning is niet nieuw. Al sinds de jaren zestig wordt computertechnologie gebruikt om educatie aan te vullen met online tutorials en toetsen. Tegenwoordig, in deze digital age, is iedereen online en maakt gebruik van sociale software. Niet alleen om te appen en virtueel relaties te onderhouden maar ook om samen te leren. In online omgevingen worden de klassieke klassen nagebootst (zie online classroom). Denk aan Massive Open Online Courses (MOOC’s) die voor duizenden mensen tegelijk beschikbaar zijn, vaak gratis. Of webinars en online videocollege’s, die al een hele tijd bestaan zoals op de Universiteit van Leiden.⁴ Maar ook aan leraren die nu bijvoorbeeld via een Instagram livestream hun klas toespreken.⁵ Online leren is echt overal. Zo zetten universiteiten betaalde cursussen op bijvoorbeeld Udemy en Coursera, waar je kunt leren over onderwerpen variërend van programmeren tot fotograferen.

Leeromgeving en de manier waarop wij leren

Ondanks het feit dat deze vorm van leren niet nieuw is, heeft online leren in een korte periode een grotere waarde toebedeeld gekregen. Want wanneer andere opties afvallen, blijft alleen digitaal contact over. Maar dit is zo erg nog niet, want online leren is ook veelal gelijk aan face-to-face leren. Het is en blijft realiseerbaar, eveneens contactonderwijs, om communicatie op afstand goed te onderhouden. Via online platforms is het immers mogelijk om met de docent, adviseur of trainer te converseren.

Fysiek verandert er veel, deelnemers zitten niet meer met z’n allen in een lokaal. En wat is daar de impact van op de manier waarop wij leren?

Onthouden we bij online leren de lesstof wel?

Vaak wordt gedacht dat online leren er voor zorgt dat de learning sneller vergeten wordt. Maar een voordeel van online training blijkt juist een verhoging van retentie. Door gebruik van verschillende vormen media, denk aan video, audio en animatie, wordt online stof vaak als minder oubollig en interessanter dan fysieke lesstof beschouwd. Ook speelt diversiteit van leervormen mee. Wanneer diversiteit aangeboden wordt, worden er meerdere leervoorkeuren aangesproken. En wanneer de aangeboden stof naast aantrekkelijk ook afwisselend blijkt, zal deze beter opgenomen worden. Dit geldt ook voor het aanbieden van dezelfde lesstof op verschillende manieren. Door herhaling zullen de learnings beter blijft hangen. Waar er in een klassieke onderwijssetting vaker sprake is van veel zenden en luisteren is het online beter mogelijk om mensen te activeren.

Spreekt een online training mij wel aan?

Iedereen leert anders, en in deze gedachte schuilt een groot effect van online training. Gepersonaliseerd leren wordt in een klap mogelijk. In een groep van verschillende mensen, zijn er verscheidene leertempo’s en leervoorkeuren. Door geavanceerde technologie is er de mogelijkheid om online trainingen aan te bieden die afgestemd zijn op de individuele leerbehoefte. Zo zijn Grow Online modules compleet adaptief. Door een nulmeting wordt onderzocht wat uw startniveau is, en wat u dus nog moet leren. Iedereen gaat anders door de training heen. Het is mogelijk om op eigen tempo door de lesstof te gaan. Daarbij kan ook de lesstof per individu aangescherpt worden. Gaat een vraag specifiek over talentmanagement of juist meer over persoonlijk leiderschap? Aanvullende modules zijn zo toegevoegd. Of heeft u ergens moeite mee? Dan oefent u meer dan de ander. Gaat een onderwerp u gemakkelijk af? Dan gaat u er sneller doorheen. De online training speelt in op de leerbehoefte van de deelnemer.

U leert van de online training, terwijl de online training leert van u

Tenslotte is een groot voordeel van e-learning juist dát het digitaal is. Wanneer trainingen gepersonaliseerd en adaptief aangeboden worden, betekent het ook dat deelnemersdata online opgeslagen wordt. De uitspraak ‘data is het nieuwe goud’ is absoluut een cliché van het digitale tijdperk. Maar wanneer het aankomt op online trainingen blijkt niks minder waar. Want met al die data van deelnemers zijn de mogelijkheden oneindig. Learning analytics zijn erg waardevol. Na elke deelnemer zijn wij beter in staat te begrijpen hoe men een online training doorloopt. Hier leren wij van en deze data gebruiken wij om onze online trainingen kwalitatief beter te maken. Uiteindelijk zouden we met deze informatie voorspellingen kunnen doen over hoe iemand het liefste leert op basis van interessante voorkeurscontent en zo kunnen wij inzicht creëren in een persoonlijke leercurve.

Is e-learning een volwaardig alternatief voor klassieke klassikale training?

Ondanks het feit dat e-learning niet nieuw is, heeft online leren in een korte periode een grotere waarde toebedeeld gekregen. Want wanneer opties zoals (fysiek)contactonderwijs afvallen, wordt online trainen een essentiële optie om te kunnen blijven ontwikkelen.

Als men collectief thuis moet werken verandert er veel. Ook de manier waarop wij leren. Van klassiek contactonderwijs en face-to-face ontmoetingen zien wij een verschuiving naar het online leren. Maar dit is geen nadeel, integendeel zelfs.

Want ondanks dat de fysieke omgeving waarin men leert rigoureus verandert, verandert er in wezen minder dan wij in eerste instantie denken. Ook digitaal wordt interactie en contact ter bevordering van de leergang onderhouden. Denk aan online classrooms en virtuele een-op-een begeleiding.

Wat wel transformeert door de inzet van digitale mogelijkheden is de manier waarop wij leren, en hoe wij leren vormgeven.

Leren kan nu op eigen tempo, met persoonlijke inrichting van de lesstof en wellicht nog wel het meest belangrijk: met inzicht in data en learning analytics. Uiteindelijk kan voor iedereen een persoonlijke ontwikkeling voorspeld worden. Online training blijkt de basis voor een toekomstbeeld waarbij we gestoeld op data, persoonlijke ontwikkeltrajecten kunnen uittekenen. Een gepersonaliseerde vorm van leren en de geboekte vooruitgang van de deelnemer staan hierbij centraal.

Online training ondervangt de mogelijkheden van klassikaal leren en doet daar nog een schep bovenop. Omdat data ons gepersonaliseerd laat ontwikkelen, in ons eigen tempo, op een afwisselende manier. Online leren als alternatief voor fysieke klassikale sessies? Zeker. Hier presenteert zich een volwaardige vorm met optimaal resultaat.

Bronnen

1 Rubens W. Omzien in verwondering: de (prille) geschiedenis van e-learning? In: E-learning: meerwaarde of meer van hetzelfde? HRD Thema 2003;4 (3),9–17. [Looking back and wondering: the (early) history of e-learning? HRD Thema 2003; 4(3),9–17].

2 Rosenberg M. E-learning: strategies for delivering knowledge in the digital age. New York: Mc Graw Hill; 2001, p. 28.

3 De effectiviteit van e-learning en de implementatie in het medisch onderwijs: https://link.springer.com/arti...

4 https://www.universiteitleiden...

5 https://nos.nl/artikel/2327314...