Interview GGZ

Executive Insights: bewaar de rust

De COVID-19 pandemie heeft zich in razend tempo ontwikkeld van een gezondheidscrisis tot een sociale crisis en zoals het er nu naar uit ziet een economische recessie. Van leiders en bestuurders van bedrijven en organisaties wordt op juist dit moment het uiterste gevraagd, ze nemen beslissingen en maken keuzes die ze tot een maand geleden zich nauwelijks konden voorstellen. GITP Executive Expertise maakt een rondje langs bestuurders.

Naam: Mw. drs. S.I. Bandhoe (Iris)

Functie: voorzitter van de raad van bestuur GGZ Delfland

Hoe omschrijft u uw huidige gemoedstoestand?

Goed, energiek. In deze bizarre, onwerkelijke tijd is het juist nu mijn taak om overzicht te houden en op te treden waar het moet. Ik kom ook wel tot mijn recht nu. Samen met mijn directieteam en de Inspectie Preventie Commissie (IPC) staan we onder hoge druk. Al jaren liggen er scenario’s voor deze crisissituaties klaar. Vorig jaar hebben we nog met een crisis-organisatie geoefend en we zouden eigenlijk dit eerste kwartaal weer oefenen. Maar het crisisplan is nu gelijk in werking gezet en het is goed om te zien dat het werkt.

Wat is de moeilijkste beslissing geweest in de afgelopen weken?

Na de eerste officiële melding van een corona besmetting op 27 februari hebben we op 1 maart een inventarisatie gemaakt van de medewerkers die op dat moment op vakantie waren in risicogebieden.

Op 2 maart hebben we al deze medewerkers een bericht gestuurd dat het fijn was dat ze weer thuis waren na een welverdiende vakantie, maar dat ze nu eerst even 2 weken thuis moesten blijven om te kijken of zij toch het virus niet hadden opgelopen, zodat we daarna geen moeilijke besluiten zouden hoeven te nemen. We hebben kort daarna met het IPC om tafel gezeten en gesproken over alle echt moeilijke beslissingen die ons nog mogelijk te wachten staan. Wat nou als we straks voor de keuze staan ja/nee reanimeren? De draaiboeken liggen nu klaar. We hebben een speciale cohort-afdeling ingericht voor Coronapatiënten. Daar hebben we een afdeling voor leeg gemaakt en bedden gereserveerd. Plus nog een afdeling voor ‘vermoedelijke’ Coronapatiënten. We houden het RIVM beleid goed voor ogen en anticiperen op wat vermoedelijk nog komen gaat. Op dit moment worden er patiënten op de Cohortafdeling verpleegd.

Heeft u iets in uzelf ontdekt waarvan u niet wist dat u het in zich had?

Het managen van een crisis hoort bij mijn functie. Het behoort tot de noodzakelijke skills van een bestuurder en deze worden nu aangesproken. Ik ken overigens geen enkele bestuurder in de GGZ die géén crisis heeft meegemaakt. Maar een crisis van deze omvang hebben we natuurlijk nog nooit gezien. Het vraagt wel wat anders. Ik zie in andere instellingen dat de besluitvorming erg traag kan zijn als het over de geijkte paden gaat. Wij hebben nu elke dag van 12:00 – 13:00 crisisoverleg met de RvB, het directieteam, IPC en de adviseur communicatie. De aanstuurlijnen zijn nu kort en direct. Maar dit doen we wel samen.

Vindt u zichzelf een goede crisismanager?

Moeilijk om te zeggen over jezelf. Ik krijg wel terug dat men vindt dat ik de rust bewaar, het overzicht houd en mij niet gek laat maken door de crisis. Ik straal uit dat we hier met zijn allen mee kunnen dealen. Het is belangrijk als bestuurders dat we goed oog hebben en houden voor al onze medewerkers en patiënten.

Welke van uw eigenschappen kunt u nu het beste gebruiken?

Leidinggeven in crisistijd is: rust bewaren, overzicht houden, sturend zijn én empathie tonen, zonder te zwalken in het samen afgesproken beleid. En veel aandacht voor de medewerkers. De mensen die nu thuis werken plus hun gezin draaiende moeten houden, dat is niet niks.

Wie of wat zijn/is uw anker(s) in uw professionele leven

Gezond verstand, dat is mijn anker, en het vertrouwen in onze professionals. We krijgen naast de richtlijnen vanuit het RIVM ook extra GGZ-richtlijnen. Het is duidelijk dat deze situatie voor iedereen nieuw is, want de richtlijnen die we krijgen willen nog wel eens afwijken van de vorige richtlijnen én soms ook van de richtlijnen van het RIVM. Gezamenlijk hebben we afgesproken: RIVM is leading en voor de rest is het vooral ons gezond verstand gebruiken, met elkaar!

Wat heeft u de afgelopen weken het meest verbaasd?

In negatieve zin heeft de hysterie van de afgelopen weken omtrent de IC capaciteit mij verbaasd. Er lijkt een tweedeling te ontstaan in enerzijds ziekenhuis medewerkers en anderzijds alle andere zorgmedewerkers. De huidige GGZ problematiek in onze maatschappij is enorm. Daar is echt te weinig aandacht voor. En in deze Coronatijd lopen onze medewerkers echt geen ander risico's dan ziekenhuismedewerkers.

In positieve zin heeft mij verbaasd dat er ongelofelijk veel mensen zijn die mee willen helpen. Dat collega’s elkaar helpen, diensten die overgenomen worden van elkaar, ook de mensen in opleiding bieden zich aan (…“zet mij maar op een lijst”…). Iedereen staat voor elkaar klaar en er is geen gemor. Ik zie veel solidariteit. De zorginhoudelijke eilandjes zijn dichter bij elkaar gekomen.

Waar haalt u in een tijd als deze uw inspiratie en/of energie vandaan?

De organisatie en het crisisteam, de IPC... het geeft veel energie om gezamenlijk deze situatie aan te pakken. Ik heb nu echt een fantastische baan. De verantwoordelijkheid voor de professionals. We leiden er altijd veel op, daar heb ik ook altijd in geloofd en je ziet dat wat je geeft, nu tot wasdom komt. De mensen pakken zaken op, komen met ideeën en oplossingen. Iedereen ziet kansen. Het is een moeilijke maar ook bijzondere tijd.

Is er iets dat u zelf of uw organisatie wezenlijk anders gaat doen als deze crisis bezworen is?

Deze Coronacrisis brengt absoluut kansen met zich mee. We kunnen aan de slag met een aanpassing (maar niet het veranderen) van onze visie op Zorg. Hoe gaan we om met de digitalisering van de zorg. Daar waren we al mee bezig, maar dat is nu in een stroomversnelling. We hebben in korte tijd 1100 actieve thuiswerkplekken gerealiseerd. Hoe kunnen we wat we nu leren straks inzetten om de wachtlijsten te verkorten? Wat zal meer thuiswerken betekenen voor de huisvesting? Welke werkplekken hebben we nodig?

Wat geeft u uw team en medewerkers mee?

Wat we nu zien is dat we samen voor elkaar staan. We letten op elkaar en niemand voelt zich overvraagd. We leren ons kwetsbaar op te stellen en om hulp te vragen. Elke week geven we de medewerkers wat extra aandacht en geven we waardering voor wat ze doen, ook stimuleren wij om ook goed voor zichzelf te zorgen, zeker de thuismedewerkers. Samen. Dat is belangrijk.

Als u uw ogen sluit en u ziet de toekomst wat ziet u dan?

Ja, in de nabije toekomst zijn er zijn natuurlijk ook nog de financiële consequenties. De zorgverzekeraars en de gemeenten zijn er nog niet over uit. Er is nu sprake van inkomstenderving. We houden bedden vrij voor Coronapatiënten. Dat gedeelte van de toekomst is nog ongewis. We houden ondertussen maar alles goed bij. Daarnaast zie ik in de toekomst een nog flexibelere organisatie, die in staat is om sneller mensen de juiste zorg te bieden. Geen wachtlijsten meer, flexibele medewerkers, medewerkers die elkaar helpen.

Maar let op: digitalisering is niet hét antwoord op al onze vraagstukken.

Het is naast de digitalisering en de voordelen die dat biedt, uiterst belangrijk te beseffen dat we elkaar moeten blijven zien en ontmoeten. Contact alléén via het beeldscherm neemt veel weg. Menselijk contact, daar moet ruimte, tijd en aandacht voor blijven. Dát kan niet vervangen worden door digitaal contact. Het is én-én: digitaal én face-to-face contact.

Als er geen Corona crisis was dan zou ik nu…

Nagenieten van een mooi GGZ congres in Maastricht. En een veel vollere agenda hebben. Veel meer contact met mensen. Tja dat social distancing… het moet wel weer anders worden, dit is toch wel erg beperkt. Er is meer dan het World Wide Web.

Logo GITP 1080 x 1080

2024 GITP.nl

GITP is ISO 9001:2015 en ISO 27001:2017 gecertificeerd

Iso 9001 2015
EIK ISO27001